Hãy tưởng tượng một ngày đẹp trời, bạn đang cố gắng hưởng thụ cuộc sống trong khi bên tai vang lên những lời chào mời nồng nhiệt, không kém phần “âm mưu” từ những doanh nghiệp với khẩu hiệu “Chúng tôi chỉ hạnh phúc khi bạn bị lừa”. Lợi nhuận xấu, một từ khóa không xa lạ trong thế giới kinh doanh, đã trở thành mối đe dọa không nhỏ đối với uy tín và sự phát triển của nhiều doanh nghiệp. Như Philip Kotler, ông tổ của marketing, từng nói: “Khách hàng của bạn không quan tâm bạn kiếm được bao nhiêu tiền. Họ chỉ quan tâm đến những gì bạn có thể làm cho họ”. Vậy, hãy nhìn thẳng và “lăn xả” vào vấn đề lợi nhuận xấu, mở to mắt, cố hiểu cho tận tường vấn đề và tìm cách để tránh rơi vào cạm bẫy này, mấy má nhé!

I. Định nghĩa lợi nhuận xấu

Lợi nhuận xấu, hay còn gọi là “lợi nhuận đen tối”, là dạng lợi nhuận mà doanh nghiệp đạt được thông qua việc chèo kéo, ép buộc khách hàng mua sản phẩm và dịch vụ kém chất lượng. Đây chính là món quà “không miếng vui mừng” nào mà nhiều doanh nghiệp vẫn âm thầm đem đến cho khách hàng trong bóng tối của lòng tham. Có lẽ, Kotler từng nhắc nhở rằng “Những công ty giỏi nhất sẽ là những công ty tiên phong trong việc tạo ra những giá trị mới cho khách hàng”, nhưng liệu những doanh nghiệp tận dụng lợi nhuận xấu có nghe thấy lời khuyên này?

II. Mối nguy hại của lợi nhuận xấu đối với doanh nghiệp

• Ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu

Trong thế giới kinh doanh, uy tín giống như một chiếc áo choàng vô hình bảo vệ doanh nghiệp khỏi bão táp của cuộc đua cạnh tranh. Tuy nhiên, khi lợi nhuận xấu xuất hiện, chiếc áo ấm ấy dần trở nên rách nát, để lộ ra bộ mặt thật của “kẻ xấu”. Khách hàng sẽ nhanh chóng nhận ra sự thật đằng sau lời hứa hẹn trên mây của doanh nghiệp và từ một người hâm mộ trung thành, họ sẽ trở thành những “kẻ thù” không khoan nhượng.

• Giảm sức cạnh tranh trên thị trường

Trong cuộc chiến sinh tồn của các “loài” doanh nghiệp, không có chỗ cho những kẻ đi săn lợi nhuận xấu. Khi khách hàng bị lừa dối và thất vọng, họ sẽ tìm đến những bờ vai vững chắc hơn để gửi gắm niềm tin. Đó chính là lúc doanh nghiệp sử dụng lợi nhuận xấu nhận ra rằng mình đã tự đào hố cho chính mình. Như Kotler nói: “Chinh phục thị trường không phải là chiến thắng đối thủ, mà là việc hiểu và phục vụ khách hàng tốt hơn họ”. Lợi nhuận xấu chẳng chỉ giết chết lòng tin, mà còn cướp đi khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

• Tác động đến nhân viên và văn hóa doanh nghiệp

Làm sao mà nhân viên có thể sung sướng khi thấy doanh nghiệp mình đang sống nhờ vào những chiêu trò lừa đảo? Lợi nhuận xấu không chỉ tạo ra môi trường làm việc tiêu cực mà còn khiến cho nhân viên mất đi động lực và sáng tạo. Văn hóa doanh nghiệp dần chìm vào bóng tối của lòng tham và sự thiếu trách nhiệm. Như Kotler đã nói: “Cách tốt nhất để nắm bắt cơ hội là tạo ra chúng”, nhưng liệu doanh nghiệp có thể tạo ra cơ hội khi nhân viên đang lầm than trong bóng tối của lợi nhuận xấu?

III. Cách thức để tránh lợi nhuận xấu

• Tập trung vào chất lượng sản phẩm/dịch vụ

Để không trở thành “kẻ thù” của chính mình, doanh nghiệp cần học cách đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm/dịch vụ chất lượng cao. Thay vì chỉ quan tâm đến con số lợi nhuận, hãy đặt niềm tin khách hàng lên hàng đầu. Như Kotler đã khuyên: “Đừng bán những gì bạn có, hãy tìm hiểu khách hàng muốn gì và cung cấp cho họ”.

• Xây dựng mối quan hệ tốt với khách hàng

Để không bị “gạt tay trên miệng tô phở”, doanh nghiệp cần lắng nghe và tiếp thu ý kiến của khách hàng. Thay vì tìm cách “bắt bằng” họ, hãy tạo ra những chương trình khuyến mãi và ưu đãi hấp dẫn, công bằng. Như Kotler từng nói: “Khách hàng hài lòng sẽ giúp bạn kiếm được lợi nhuận, nhưng khách hàng hạnh phúc sẽ giúp bạn kiếm được sự trung thành”.

• Đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội

Doanh nghiệp không chỉ sống cho riêng mình, mà còn phải đóng góp cho cộng đồng và môi trường. Hãy tuân thủ các quy định pháp luật và đạo đức kinh doanh, thực hiện các hoạt động hỗ trợ xã hội. Như Kotler nói: “Kinh doanh không chỉ là kiếm tiền, mà còn là cách thức để tạo ra giá trị cho xã hội”.

IV. Túm cái váy lại

Hồi kết của những doanh nghiệp làm ăn bất lương sẽ đến nhanh chóng. Để không rơi vào cạm bẫy lợi nhuận xấu, doanh nghiệp tử tế cần nâng niu chất lượng sản phẩm/dịch vụ, xây dựng mối quan hệ tốt với khách hàng, và giữ gìn đạo đức kinh doanh cũng như trách nhiệm xã hội. Đừng để lòng tham đánh mất đi sự tin tưởng và lòng trung thành của khách hàng, bởi như Kotler từng nói: “Những công ty thành công nhất không phải là những công ty kiếm được nhiều tiền nhất, mà là những công ty mang lại nhiều giá trị nhất cho khách hàng”.

“Marketing không phải là nghệ thuật bán hàng mà là nghệ thuật tạo ra giá trị cho người tiêu dùng”